http://www.bombaysamachar.com/frmStoryShow.aspx?sNo=104385
બ્રહ્માંડના કણેકણમાં લક્ષ્મીનો વાસ છે, જેને ક્યાંય ગોતવા જવું પડે એમ નથી
તાજેતરમાં અમેરિકા અને ભારતના મૂળના સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે ગરીબી મગજશક્તિને ઓછી કરે છે, કારણ કે માનવી ગરીબીમાં હોવાથી તે બીજું કાંઇ વિચારી શકતો નથી અને તેની ૯૭ ટકા ઊર્જા બ્રેડ-બટરને મેળવવામાં જ વપરાય છે. તેનો આખો દિવસ આ કાર્યમાં જાય છે અને તે કોઈ સર્જનાત્મક પ્રવૃત્તિ કે વિચાર કરી શકતો નથી. થોડે ઘણે અંશે આ વાત સાચી પણ છે, પરંતુ જ્યારે માનવી ગરીબીમાં હોય અને તેને મુશ્કેલીઓ હોય તો તેમાંથી માર્ગ કાઢવા તે કાર્ય કરે છે, મહેનત કરે છે અને સાથે સાથે ખૂબ જ વિચાર કરે છે, તેનું મગજ ખૂબ જ ચાલે છે. થોડા સમયમાં તે વધારે વિચાર કરે છે. બધાને કહેવતની ખબર છે કે નેસેસિટી ઇઝ મધર ઓફ ઇન્વેન્શન. અર્થાત્ જરૂરિયાત જ નવી શોધને જન્મ આપે છે. સાથે સાથે એ ખરું કે તંગીમાં તેનો વધારે સમય ત્રણ સાંધે ત્યાં તેર તૂટે તેને જોડવામાં જ જાય છે. તેમ છતાં અમુક સ્તરના માનવીઓ માટે આ સાચું નથી. રામાનુજન, આઇન્સ્ટાઇન, ફેરાંડે, એડિસન જેવા ઘણા માનવીઓ અને વિજ્ઞાનીઓ થઈ ગયા જે ઉપરોક્ત કથનમાં અપવાદ છે. તેમને ગરીબી આગળ ધપવામાં રોકી શકતી નથી. તેની પાછળ ગંભીર રીતે વિચાર કરીએ તો લાગે કે તે તેમની કેળવણી છે, તેમનું માઇન્ડસેટ છે. કોઈ પણ વસ્તુની તંગી મહેસૂસ ન થવી તે તેમની લાઇફસ્ટાઇલ છે. માનવીને ખૂબ જ આરામદાયક જીવન જોઈએ છે. તે તેની ઇચ્છા છે, પણ આરામદાયક જીવન તે તેની દવા નથી. આરામદાયક જીવન એ સાપેક્ષ બાબત ગણાય. આરામદાયક જીવન એટલે ગરીબી નહીં? આરામદાયક એટલે કેટલું આરામદાયક તે પણ જાણવું જરૂરી છે. શું ધનવાન હોવું તે ગરીબી નથી? ધનવાનો જ મહાન બની શકે છે? જો એમ જ હોત તો બધા ધનવાનો મહાન હોત. એવા ઘણા દાખલા છે જેમાં ધનવાનો સુખી નથી, સર્જક નથી. એવા પણ ઘણા દાખલા છે જેમાં ગરીબ માણસો ઘણા સુખી છે અને સર્જક પણ છે. તે થોડામાં વધારે આનંદ માણે છે. આનંદ માત્ર ધન-સંપત્તિ કે સગવડમાં જ નથી. આનંદ જીવનમાં ઘણી રીતે મળે છે. આનંદ આપણા મનમાં છે, હૃદયમાં છે અને મસ્તિષ્કમાં પણ છે.
ગરીબીની વ્યાખ્યા કરવી ઘણી વિસ્તૃત છે, કારણ કે ગરીબી અનંત પ્રકારની છે. જેમ વિકલાંગતા ઘણી પ્રકારની છે. દરેકેદરેક માનવી ગરીબ પણ છે અને તવંગર પણ છે, જેમ દરેકેદરેક માનવી વિકલાંગ પણ છે. વૈચારિકતામાં પણ એક ગરીબી છે, સુવ્યવહારમાં પણ એક ગરીબી છે. હૃદયની ઉદારતામાં પણ ગરીબી હોય છે. માટે ગરીબી મગજશક્તિને મંદ બનાવે છે તે પૂર્ણત: સાચું નથી. જ્યાં સુધી તમે ગરીબીની પ્રોપર વ્યાખ્યા ન કરો ત્યાં સુધી ગરીબી મગજશક્તિને હરે છે તે કહેવું યથાયોગ્ય નથી. સાચી ગરીબી વૈચારિકતા ન હોવી તેમાં છે. ગરીબી લોલુપતામાં છે, હરીફાઈમાં છે. ગરીબીનું રૂપ હકીકતમાં દરેકે ક્ષણે બદલાય છે.
એક વાત રસપ્રદ છે કે આપણે લક્ષ્મીનો અર્થ શું કરીએ છીએ. લક્ષ્મી એટલે શું માત્ર કરન્સી નોટો? સોનું-ચાંદી અને ઝવેરાત-હીરા-મોતી-ડાયમંડ? આ બ્રહ્માંડમાં લક્ષ્મી એટલે દરેકેદરેક વસ્તુ. આપણી વૃદ્ધિ જે આપણું યોગ-ક્ષેમ ચલાવી શકે છે. લક્ષ્મી એટલે આપણું ઘર, ફ્લેટ, બંગલો, કાર. લક્ષ્મી એટલે આપણી જમીન-ખેતી. આપણા ઘરમાં જેટલી વસ્તુ છે તે બધી લક્ષ્મી સ્વરૂપ જ છે. લક્ષ્મી એટલે આપણા ઢોર-ઢાંખરા. લક્ષ્મી એટલે દરેકેદરેક પદાર્થ અને ઊર્જા. લક્ષ્મી એટલે સૂર્ય અને ચંદ્ર. લક્ષ્મી એટલે આપણાં બાળકો. લક્ષ્મી એટલે આપણે પોતે. આમ બ્રહ્માંડ પૂરું લક્ષ્મીથી ભરેલું છે. જે ફોટોમાં લક્ષ્મીજીનું ચિત્ર છે તે તો સિમ્બોલિક છે. તે હકીકતમાં લક્ષ્મી નથી. હું જે આ પેનથી લખું છું તે પણ લક્ષ્મી જ છે. આમ લક્ષ્મીનાં ઘણાં રૂપો છે. તે વિશ્ર્વવ્યાપી છે. પૂરા બ્રહ્માંડમાં રહેલી છે. તેને ગોતવા જવું પડે તેમ નથી. બ્રહ્માંડમાં લક્ષ્મી ક્યાં નથી? બ્રહ્માંડમાં વિષ્ણુને ગોતવા પડે પણ લક્ષ્મીને નહીં.
આપણું ફરી ગયું છે કે આપણે વિષ્ણુને લઈ આવ્યા. વિષ્ણુને કોણ લઈ આવ્યું તે ખબર નથી. બાવા-સાધુઓ પણ વિષ્ણુને ભજતાં નથી. તે પણ લક્ષ્મીને જ ભજે છે. બાવા-સાધુઓ વિષ્ણુને લઈ આવ્યા. વિષ્ણુને આપણને આપી દીધા, કારણ કે તે કોઈ કામના નથી, કામમાં આવતા નથી. લક્ષ્મીને તેઓએ રાખી લીધી. બાવા-સાધુઓ આપણી પાસેથી લક્ષ્મી લઈ લે છે અને વિષ્ણુનું ભજન કરવાનું કહે છે, જેનું ભજન કરવાથી ગરીબી સિવાય બીજું કાંઈ જ આવે નહીં. બધા વિષ્ણુના ખરા ભક્તો કે વિજ્ઞાનીઓ માટે જ ગરીબીમાં મરી ગયા. તેઓએ લક્ષ્મીને બદલે વિષ્ણુ, જ્ઞાન-વિજ્ઞાનમય વિષ્ણુને ભજયા. તિરુપતિ, પદ્મનાભન વગેરેનાં મંદિરો તો છે. તે તો ભગવાનને વેચવા માટે છે. લક્ષ્મીને લેવા માટે છે. શંકર ભગવાનને ભજવાથી કાંઇ જ મળે નહીં, કારણ કે તેમની પોતાની પાસે જ કાંઇ નથી. બ્રહ્માજીનો બ્રહ્માંડમાં પત્તો નથી.
બ્રહ્માંડમાં ગરીબી છે જ નહીં, કારણ કે બ્રહ્માંડની એકેએક વસ્તુ લક્ષ્મી છે. બ્રહ્માંડમાં પદાર્થ-ઊર્જા સિવાય બીજું કાંઇ જ નથી. તે એકમાંથી બીજામાં રૂપાંતર થયા કરે છે.
બ્રહ્માંડની કોઈ પણ વસ્તુ પદાર્થ સિવાય બીજું કાંઇ જ નથી. સોનું-રૂપું બધું પદાર્થ જ છે. લોખંડમાંથી પણ લક્ષ્મી મળે. માટે લોખંડ પણ લક્ષ્મી જ છે. ગાયનું ગોબર પણ લક્ષ્મી જ છે. છેવટે લક્ષ્મીમાંથી શું મળે છે? પદાર્થ જ ને? રોટી, કપડા, મકાન. કૃષ્ણ ભગવાને લક્ષ્મીજીની જગ્યા પડાવી લીધી છે. જ્યારે તે કહે છે કે હું સર્વવ્યાપી છું. અરે ભાઇ, દેવાધિ દેવ વિષ્ણુને પણ લક્ષ્મીની જરૂર પડે છે. કોઈ કામ જ્ઞાન કે વિજ્ઞાન લક્ષ્મી વગર થાય છે? બ્રહ્માંડમાં મારે જો કોઈ સર્વવ્યાપી હોય તો તે લક્ષ્મી છે. લક્ષ્મીને મહાલક્ષ્મી કેવી રીતે બનાવવી તે આપણા હાથમાં છે. આપણે લક્ષ્મીને કુરૂપ બનાવીએ છીએ જેને બ્લેક મની (કાળાં નાણાં) કહે છે. કોઈ નાણાં કાળાં હોતાં નથી. કાળાં નાણાંમાંથી પણ બધું જ મળે છે. જે ધોળાં નાણાંથી નથી મળતું તે કાળાં નાણાંથી મળે છે. બધા જ લક્ષ્મીની પાછળ દોડે છે. સુન્દરીઓ પણ લક્ષ્મીની પાછળ દોડે છે. લક્ષ્મીથી શું નથી મળતું? લક્ષ્મી અને વિષ્ણુ બેમાંથી કોણ પાવરફુલ? લક્ષ્મી કે વિષ્ણુ? પંડિતો શાળા-મહાશાળામાં કે કથામાં તદ્દન વિપરીત શીખવે છે. પોતે લક્ષ્મીને ભજે અને આપણને વિષ્ણુને ભજવાનું કહે જેથી તેમને જ લક્ષ્મી મળે. શાળા-મહાશાળામાં નીતિમત્તા, પ્રામાણિકતા, સત્ય આચરણ અને સત્ય બોલવાની બાળકોને વાત કરે અને શીખવે. પણ પોતે બધા જ ઊલટું આચરણ કરે. તો થાય કે એ સાચા કે તેમણે શીખવાડ્યું તે સાચું? સજ્જનો બિચારા પાયમાલ થઈ ફરતાં રહે છે. હજુ મને ગરીબીનો અર્થ સમજાયો નથી. જ્યારથી માનવી કરન્સી નોટને ભાળી ગયો છે ત્યારથી ભાન ભૂલી ગયો છે, કેમ કે તે હલકી છે માટે રાખી શકાય છે. જેમ નોટ મોટી તેમ સારી રીતે રાખી શકાય. આપણા રાજકારણીઓ બુદ્ધિશાળી છે. તેઓ વિષ્ણુને (એટલે કે પ્રજાને) ભજતા નથી, પણ સાક્ષાત્ લક્ષ્મીને જ ભજે છે. તેઓ પદાર્થ પામી ગયા છે અને બાકીના રઝેળી રહ્યા છે. ગાંધીજી પોતે વિષ્ણુને, કૃષ્ણને, રામને ભજતા હતા, પણ તેમના રાજકીય વારસદારો લક્ષ્મીને ભજતા થઈ ગયા છે. બિચારા લાલબહાદુર શાસ્ત્રી વિષ્ણુને ભજતા હતા તે ગુજરી ગયા પછી ૭૦૦ રૂપિયાનું દેવું મૂકી ગયા.
લક્ષ્મીજીએ કહેવું જોઇએ કે અહં નિર્વિકલ્પો, નિરાકારરૂપો, વિભૂર્વ્યાપ્ય સર્વત્ર, સર્વેન્દ્રિયાણા સદામે સમત્વં, ન મુક્તિર્નબન્ધ: ચિન્દાનંદરૂ શિવોહમ્ શિવોહમ્ ॥
એર રસપ્રદ કથા છે. એકવાર વિષ્ણુ ભગવાન અને લક્ષ્મીજી ગરુડ પર બેસી દુનિયાની ચર્યા જોવા નીકળ્યાં. વિષ્ણુ ભગવાને આંગળી ચીંધી ને લક્ષ્મીજીને કહ્યું જો મારો ખાસ ભગત ત્યાં છે. લક્ષ્મીજીએ કહ્યું ભગવાન એ તમારો ભગત-બગત નથી. એ તો મારો ભગત છે. વિષ્ણુ ભગવાન કહે હોય નહીં? લક્ષ્મીજીએ કહ્યું જોવું છે, પરીક્ષા કરવી છે? વિષ્ણુ ભગવાન કહે પરીક્ષા કરીએ. વિષ્ણુ ભગવાન પછી દંડી સાધુના વેષે તે ભગતના ઘરે ગયા અને ભિક્ષાન્ન દેહિ કહ્યું. તે ભગત તો ગાંડો-ઘેલો થઈ ગયો પછી બોલ્યો અરે સાધુ મહારાજ મારે ઘરે પધાર્યા છે. ભગત કહે, મહારાજ હમણાં હું તમને ભિક્ષા આપું છું. સાધુ મહારાજના રૂપમાં વિષ્ણુ કહે એમ નહીં. તું મને સીધુ આપ. લાડુ, દાળ, ભાત, શાક. હું જાતે બનાવીશ અને પછી આપણે સાથે જમીશું. ભગત કહે સારું. ભગતે પછી સાધુના વેષમાં રહેલ ભગવાનને બધું સીધુ આપ્યું. સાધુ મહારાજે તો લાડુ, દાળ, ભાત, શાક બનાવ્યાં અને ભગતને જમવા બોલાવ્યા. થાળી પીરસી. ભગવાન અને ભગત જમવાની તૈયારી કરે છે ત્યાં એક ખૂબ જ મેલી-ઘેલી વાઘરણ આવી. તેણે ભગતને કહ્યું પાણી પીવું છે. ભગત તો લોટો લઈને પેલી બાઈને પાણી પાવા ગયાં. ભગતે તે બાઈને કહ્યું બે હાથનો ખોબો ધર, પાણી આપું. ત્યાં તે બાઈએ ઝોળીમાંથી અડધા ફૂટનો રત્નજડિત સોનાનો પ્યાલો કાઢયો અને ભગતને કહ્યું આમાં પાણી દે. ભગતે તેને પ્યાલામાં પાણી આપ્યું. વાઘરણે પાણી પીને પ્યાલો ત્યાં ફેંકી દીધો. ભગત પાછો જવા જાય છે ત્યારે પેલી વાઘરણે ભગતને કહ્યું, હજુ મારી તરસ છિપાઈ નથી. મને પાણી આપ. વાઘરણે બીજો રત્નજડિત સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો અને તેમાં ભગતને પાણી રેડવાનું કહ્યું. ભગતે તેમાં પાણી આપ્યું. વાઘરણે તે પીધું અને બીજો સોનાનો પ્યાલો પણ ત્યાં ફેંકી દીધો અને વધારે પાણી આપવા કહ્યું અને ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો. ભગતના મગજમાં બત્તી થઈ. તેણે કહ્યું, આ વાઘરણે તો ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો છે. બે સોનાનાં પ્યાલાં તો તેના આંગણામાં પડ્યાં છે, તે લઈ લેવાશે. આ ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો તે ફેંકી દેશે તો મને ત્રીજો પ્યાલો મળશે. તે રાજી રાજી થઈ ગયો. તે વાઘરણે પછી તેને નજીક બોલાવ્યો અને છ સોનાના પ્યાલા દેખાડી કહ્યું, આ બધાં જ પ્યાલાં તારા, એ સાધુને ધોકે મારી કાઢ અને મને જમાડ. ભગત તો ધોકો લઈને સાધુને કહે ભાગ અહીંથી. શું હાલી આવ્યો છે. થાળી છોડી દે. તે સાધુરૂપે આવેલા વિષ્ણુ ભગવાનને તેણે કાઢ્યા. જેવા તેણે વિષ્ણુ ભગવાનને કાઢ્યાં કે જમીન પર પડેલાં ત્રણ સોનાનાં પ્યાલાં અને વાઘરણ અદૃશ્ય થઈ ગયાં. લક્ષ્મીજીએ પછી ભગવાન વિષ્ણુને કહ્યું, જોયુંને, તમારા કોઈ ભક્તો નથી. બધા જ મારા ભક્તો છે, માટે યા દેવી સર્વભૂતેષ, લક્ષ્મીરૂપેણ સંસ્થિતા નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમોનમ:॥
બ્રહ્માંડના કણેકણમાં લક્ષ્મીનો વાસ છે, જેને ક્યાંય ગોતવા જવું પડે એમ નથી
તાજેતરમાં અમેરિકા અને ભારતના મૂળના સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે ગરીબી મગજશક્તિને ઓછી કરે છે, કારણ કે માનવી ગરીબીમાં હોવાથી તે બીજું કાંઇ વિચારી શકતો નથી અને તેની ૯૭ ટકા ઊર્જા બ્રેડ-બટરને મેળવવામાં જ વપરાય છે. તેનો આખો દિવસ આ કાર્યમાં જાય છે અને તે કોઈ સર્જનાત્મક પ્રવૃત્તિ કે વિચાર કરી શકતો નથી. થોડે ઘણે અંશે આ વાત સાચી પણ છે, પરંતુ જ્યારે માનવી ગરીબીમાં હોય અને તેને મુશ્કેલીઓ હોય તો તેમાંથી માર્ગ કાઢવા તે કાર્ય કરે છે, મહેનત કરે છે અને સાથે સાથે ખૂબ જ વિચાર કરે છે, તેનું મગજ ખૂબ જ ચાલે છે. થોડા સમયમાં તે વધારે વિચાર કરે છે. બધાને કહેવતની ખબર છે કે નેસેસિટી ઇઝ મધર ઓફ ઇન્વેન્શન. અર્થાત્ જરૂરિયાત જ નવી શોધને જન્મ આપે છે. સાથે સાથે એ ખરું કે તંગીમાં તેનો વધારે સમય ત્રણ સાંધે ત્યાં તેર તૂટે તેને જોડવામાં જ જાય છે. તેમ છતાં અમુક સ્તરના માનવીઓ માટે આ સાચું નથી. રામાનુજન, આઇન્સ્ટાઇન, ફેરાંડે, એડિસન જેવા ઘણા માનવીઓ અને વિજ્ઞાનીઓ થઈ ગયા જે ઉપરોક્ત કથનમાં અપવાદ છે. તેમને ગરીબી આગળ ધપવામાં રોકી શકતી નથી. તેની પાછળ ગંભીર રીતે વિચાર કરીએ તો લાગે કે તે તેમની કેળવણી છે, તેમનું માઇન્ડસેટ છે. કોઈ પણ વસ્તુની તંગી મહેસૂસ ન થવી તે તેમની લાઇફસ્ટાઇલ છે. માનવીને ખૂબ જ આરામદાયક જીવન જોઈએ છે. તે તેની ઇચ્છા છે, પણ આરામદાયક જીવન તે તેની દવા નથી. આરામદાયક જીવન એ સાપેક્ષ બાબત ગણાય. આરામદાયક જીવન એટલે ગરીબી નહીં? આરામદાયક એટલે કેટલું આરામદાયક તે પણ જાણવું જરૂરી છે. શું ધનવાન હોવું તે ગરીબી નથી? ધનવાનો જ મહાન બની શકે છે? જો એમ જ હોત તો બધા ધનવાનો મહાન હોત. એવા ઘણા દાખલા છે જેમાં ધનવાનો સુખી નથી, સર્જક નથી. એવા પણ ઘણા દાખલા છે જેમાં ગરીબ માણસો ઘણા સુખી છે અને સર્જક પણ છે. તે થોડામાં વધારે આનંદ માણે છે. આનંદ માત્ર ધન-સંપત્તિ કે સગવડમાં જ નથી. આનંદ જીવનમાં ઘણી રીતે મળે છે. આનંદ આપણા મનમાં છે, હૃદયમાં છે અને મસ્તિષ્કમાં પણ છે.
ગરીબીની વ્યાખ્યા કરવી ઘણી વિસ્તૃત છે, કારણ કે ગરીબી અનંત પ્રકારની છે. જેમ વિકલાંગતા ઘણી પ્રકારની છે. દરેકેદરેક માનવી ગરીબ પણ છે અને તવંગર પણ છે, જેમ દરેકેદરેક માનવી વિકલાંગ પણ છે. વૈચારિકતામાં પણ એક ગરીબી છે, સુવ્યવહારમાં પણ એક ગરીબી છે. હૃદયની ઉદારતામાં પણ ગરીબી હોય છે. માટે ગરીબી મગજશક્તિને મંદ બનાવે છે તે પૂર્ણત: સાચું નથી. જ્યાં સુધી તમે ગરીબીની પ્રોપર વ્યાખ્યા ન કરો ત્યાં સુધી ગરીબી મગજશક્તિને હરે છે તે કહેવું યથાયોગ્ય નથી. સાચી ગરીબી વૈચારિકતા ન હોવી તેમાં છે. ગરીબી લોલુપતામાં છે, હરીફાઈમાં છે. ગરીબીનું રૂપ હકીકતમાં દરેકે ક્ષણે બદલાય છે.
એક વાત રસપ્રદ છે કે આપણે લક્ષ્મીનો અર્થ શું કરીએ છીએ. લક્ષ્મી એટલે શું માત્ર કરન્સી નોટો? સોનું-ચાંદી અને ઝવેરાત-હીરા-મોતી-ડાયમંડ? આ બ્રહ્માંડમાં લક્ષ્મી એટલે દરેકેદરેક વસ્તુ. આપણી વૃદ્ધિ જે આપણું યોગ-ક્ષેમ ચલાવી શકે છે. લક્ષ્મી એટલે આપણું ઘર, ફ્લેટ, બંગલો, કાર. લક્ષ્મી એટલે આપણી જમીન-ખેતી. આપણા ઘરમાં જેટલી વસ્તુ છે તે બધી લક્ષ્મી સ્વરૂપ જ છે. લક્ષ્મી એટલે આપણા ઢોર-ઢાંખરા. લક્ષ્મી એટલે દરેકેદરેક પદાર્થ અને ઊર્જા. લક્ષ્મી એટલે સૂર્ય અને ચંદ્ર. લક્ષ્મી એટલે આપણાં બાળકો. લક્ષ્મી એટલે આપણે પોતે. આમ બ્રહ્માંડ પૂરું લક્ષ્મીથી ભરેલું છે. જે ફોટોમાં લક્ષ્મીજીનું ચિત્ર છે તે તો સિમ્બોલિક છે. તે હકીકતમાં લક્ષ્મી નથી. હું જે આ પેનથી લખું છું તે પણ લક્ષ્મી જ છે. આમ લક્ષ્મીનાં ઘણાં રૂપો છે. તે વિશ્ર્વવ્યાપી છે. પૂરા બ્રહ્માંડમાં રહેલી છે. તેને ગોતવા જવું પડે તેમ નથી. બ્રહ્માંડમાં લક્ષ્મી ક્યાં નથી? બ્રહ્માંડમાં વિષ્ણુને ગોતવા પડે પણ લક્ષ્મીને નહીં.
આપણું ફરી ગયું છે કે આપણે વિષ્ણુને લઈ આવ્યા. વિષ્ણુને કોણ લઈ આવ્યું તે ખબર નથી. બાવા-સાધુઓ પણ વિષ્ણુને ભજતાં નથી. તે પણ લક્ષ્મીને જ ભજે છે. બાવા-સાધુઓ વિષ્ણુને લઈ આવ્યા. વિષ્ણુને આપણને આપી દીધા, કારણ કે તે કોઈ કામના નથી, કામમાં આવતા નથી. લક્ષ્મીને તેઓએ રાખી લીધી. બાવા-સાધુઓ આપણી પાસેથી લક્ષ્મી લઈ લે છે અને વિષ્ણુનું ભજન કરવાનું કહે છે, જેનું ભજન કરવાથી ગરીબી સિવાય બીજું કાંઈ જ આવે નહીં. બધા વિષ્ણુના ખરા ભક્તો કે વિજ્ઞાનીઓ માટે જ ગરીબીમાં મરી ગયા. તેઓએ લક્ષ્મીને બદલે વિષ્ણુ, જ્ઞાન-વિજ્ઞાનમય વિષ્ણુને ભજયા. તિરુપતિ, પદ્મનાભન વગેરેનાં મંદિરો તો છે. તે તો ભગવાનને વેચવા માટે છે. લક્ષ્મીને લેવા માટે છે. શંકર ભગવાનને ભજવાથી કાંઇ જ મળે નહીં, કારણ કે તેમની પોતાની પાસે જ કાંઇ નથી. બ્રહ્માજીનો બ્રહ્માંડમાં પત્તો નથી.
બ્રહ્માંડમાં ગરીબી છે જ નહીં, કારણ કે બ્રહ્માંડની એકેએક વસ્તુ લક્ષ્મી છે. બ્રહ્માંડમાં પદાર્થ-ઊર્જા સિવાય બીજું કાંઇ જ નથી. તે એકમાંથી બીજામાં રૂપાંતર થયા કરે છે.
બ્રહ્માંડની કોઈ પણ વસ્તુ પદાર્થ સિવાય બીજું કાંઇ જ નથી. સોનું-રૂપું બધું પદાર્થ જ છે. લોખંડમાંથી પણ લક્ષ્મી મળે. માટે લોખંડ પણ લક્ષ્મી જ છે. ગાયનું ગોબર પણ લક્ષ્મી જ છે. છેવટે લક્ષ્મીમાંથી શું મળે છે? પદાર્થ જ ને? રોટી, કપડા, મકાન. કૃષ્ણ ભગવાને લક્ષ્મીજીની જગ્યા પડાવી લીધી છે. જ્યારે તે કહે છે કે હું સર્વવ્યાપી છું. અરે ભાઇ, દેવાધિ દેવ વિષ્ણુને પણ લક્ષ્મીની જરૂર પડે છે. કોઈ કામ જ્ઞાન કે વિજ્ઞાન લક્ષ્મી વગર થાય છે? બ્રહ્માંડમાં મારે જો કોઈ સર્વવ્યાપી હોય તો તે લક્ષ્મી છે. લક્ષ્મીને મહાલક્ષ્મી કેવી રીતે બનાવવી તે આપણા હાથમાં છે. આપણે લક્ષ્મીને કુરૂપ બનાવીએ છીએ જેને બ્લેક મની (કાળાં નાણાં) કહે છે. કોઈ નાણાં કાળાં હોતાં નથી. કાળાં નાણાંમાંથી પણ બધું જ મળે છે. જે ધોળાં નાણાંથી નથી મળતું તે કાળાં નાણાંથી મળે છે. બધા જ લક્ષ્મીની પાછળ દોડે છે. સુન્દરીઓ પણ લક્ષ્મીની પાછળ દોડે છે. લક્ષ્મીથી શું નથી મળતું? લક્ષ્મી અને વિષ્ણુ બેમાંથી કોણ પાવરફુલ? લક્ષ્મી કે વિષ્ણુ? પંડિતો શાળા-મહાશાળામાં કે કથામાં તદ્દન વિપરીત શીખવે છે. પોતે લક્ષ્મીને ભજે અને આપણને વિષ્ણુને ભજવાનું કહે જેથી તેમને જ લક્ષ્મી મળે. શાળા-મહાશાળામાં નીતિમત્તા, પ્રામાણિકતા, સત્ય આચરણ અને સત્ય બોલવાની બાળકોને વાત કરે અને શીખવે. પણ પોતે બધા જ ઊલટું આચરણ કરે. તો થાય કે એ સાચા કે તેમણે શીખવાડ્યું તે સાચું? સજ્જનો બિચારા પાયમાલ થઈ ફરતાં રહે છે. હજુ મને ગરીબીનો અર્થ સમજાયો નથી. જ્યારથી માનવી કરન્સી નોટને ભાળી ગયો છે ત્યારથી ભાન ભૂલી ગયો છે, કેમ કે તે હલકી છે માટે રાખી શકાય છે. જેમ નોટ મોટી તેમ સારી રીતે રાખી શકાય. આપણા રાજકારણીઓ બુદ્ધિશાળી છે. તેઓ વિષ્ણુને (એટલે કે પ્રજાને) ભજતા નથી, પણ સાક્ષાત્ લક્ષ્મીને જ ભજે છે. તેઓ પદાર્થ પામી ગયા છે અને બાકીના રઝેળી રહ્યા છે. ગાંધીજી પોતે વિષ્ણુને, કૃષ્ણને, રામને ભજતા હતા, પણ તેમના રાજકીય વારસદારો લક્ષ્મીને ભજતા થઈ ગયા છે. બિચારા લાલબહાદુર શાસ્ત્રી વિષ્ણુને ભજતા હતા તે ગુજરી ગયા પછી ૭૦૦ રૂપિયાનું દેવું મૂકી ગયા.
લક્ષ્મીજીએ કહેવું જોઇએ કે અહં નિર્વિકલ્પો, નિરાકારરૂપો, વિભૂર્વ્યાપ્ય સર્વત્ર, સર્વેન્દ્રિયાણા સદામે સમત્વં, ન મુક્તિર્નબન્ધ: ચિન્દાનંદરૂ શિવોહમ્ શિવોહમ્ ॥
એર રસપ્રદ કથા છે. એકવાર વિષ્ણુ ભગવાન અને લક્ષ્મીજી ગરુડ પર બેસી દુનિયાની ચર્યા જોવા નીકળ્યાં. વિષ્ણુ ભગવાને આંગળી ચીંધી ને લક્ષ્મીજીને કહ્યું જો મારો ખાસ ભગત ત્યાં છે. લક્ષ્મીજીએ કહ્યું ભગવાન એ તમારો ભગત-બગત નથી. એ તો મારો ભગત છે. વિષ્ણુ ભગવાન કહે હોય નહીં? લક્ષ્મીજીએ કહ્યું જોવું છે, પરીક્ષા કરવી છે? વિષ્ણુ ભગવાન કહે પરીક્ષા કરીએ. વિષ્ણુ ભગવાન પછી દંડી સાધુના વેષે તે ભગતના ઘરે ગયા અને ભિક્ષાન્ન દેહિ કહ્યું. તે ભગત તો ગાંડો-ઘેલો થઈ ગયો પછી બોલ્યો અરે સાધુ મહારાજ મારે ઘરે પધાર્યા છે. ભગત કહે, મહારાજ હમણાં હું તમને ભિક્ષા આપું છું. સાધુ મહારાજના રૂપમાં વિષ્ણુ કહે એમ નહીં. તું મને સીધુ આપ. લાડુ, દાળ, ભાત, શાક. હું જાતે બનાવીશ અને પછી આપણે સાથે જમીશું. ભગત કહે સારું. ભગતે પછી સાધુના વેષમાં રહેલ ભગવાનને બધું સીધુ આપ્યું. સાધુ મહારાજે તો લાડુ, દાળ, ભાત, શાક બનાવ્યાં અને ભગતને જમવા બોલાવ્યા. થાળી પીરસી. ભગવાન અને ભગત જમવાની તૈયારી કરે છે ત્યાં એક ખૂબ જ મેલી-ઘેલી વાઘરણ આવી. તેણે ભગતને કહ્યું પાણી પીવું છે. ભગત તો લોટો લઈને પેલી બાઈને પાણી પાવા ગયાં. ભગતે તે બાઈને કહ્યું બે હાથનો ખોબો ધર, પાણી આપું. ત્યાં તે બાઈએ ઝોળીમાંથી અડધા ફૂટનો રત્નજડિત સોનાનો પ્યાલો કાઢયો અને ભગતને કહ્યું આમાં પાણી દે. ભગતે તેને પ્યાલામાં પાણી આપ્યું. વાઘરણે પાણી પીને પ્યાલો ત્યાં ફેંકી દીધો. ભગત પાછો જવા જાય છે ત્યારે પેલી વાઘરણે ભગતને કહ્યું, હજુ મારી તરસ છિપાઈ નથી. મને પાણી આપ. વાઘરણે બીજો રત્નજડિત સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો અને તેમાં ભગતને પાણી રેડવાનું કહ્યું. ભગતે તેમાં પાણી આપ્યું. વાઘરણે તે પીધું અને બીજો સોનાનો પ્યાલો પણ ત્યાં ફેંકી દીધો અને વધારે પાણી આપવા કહ્યું અને ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો. ભગતના મગજમાં બત્તી થઈ. તેણે કહ્યું, આ વાઘરણે તો ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો કાઢ્યો છે. બે સોનાનાં પ્યાલાં તો તેના આંગણામાં પડ્યાં છે, તે લઈ લેવાશે. આ ત્રીજો સોનાનો પ્યાલો તે ફેંકી દેશે તો મને ત્રીજો પ્યાલો મળશે. તે રાજી રાજી થઈ ગયો. તે વાઘરણે પછી તેને નજીક બોલાવ્યો અને છ સોનાના પ્યાલા દેખાડી કહ્યું, આ બધાં જ પ્યાલાં તારા, એ સાધુને ધોકે મારી કાઢ અને મને જમાડ. ભગત તો ધોકો લઈને સાધુને કહે ભાગ અહીંથી. શું હાલી આવ્યો છે. થાળી છોડી દે. તે સાધુરૂપે આવેલા વિષ્ણુ ભગવાનને તેણે કાઢ્યા. જેવા તેણે વિષ્ણુ ભગવાનને કાઢ્યાં કે જમીન પર પડેલાં ત્રણ સોનાનાં પ્યાલાં અને વાઘરણ અદૃશ્ય થઈ ગયાં. લક્ષ્મીજીએ પછી ભગવાન વિષ્ણુને કહ્યું, જોયુંને, તમારા કોઈ ભક્તો નથી. બધા જ મારા ભક્તો છે, માટે યા દેવી સર્વભૂતેષ, લક્ષ્મીરૂપેણ સંસ્થિતા નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમોનમ:॥
No comments:
Post a Comment