એક નગરમાં પ્રવેશતા દરેક માણસની ચકાસણી કરવા માટે રાજાએ જડબેસલાક વ્યવસ્થા ગોઠવી. તેણે નગરની ચોતરફ ઊંચી દીવાલ ચણાવી દીધી અને માત્ર એક દરવાજેથી જ માણસો નગરમાં આવી શકે એવી ગોઠવણ કરી. એ દરવાજે મોટી સંખ્યામાં સૌનિકો પહેરો ભરવા લાગ્યા અને નગરમાં પ્રવેશતી દરેક વ્યક્તિને તપાસવા માંડ્યા.
બીજી બાજુ રાજાએ જાહેરાત કરી દીધી કે નગરમાં પ્રવેશતા દરેક માણસને પ્રશ્ર્નો પૂછાશે અને જે સાચું બોલશે એને જ નગરમાં પ્રવેશ અપાશે. જો કોઈ જુઠ્ઠું બોલશે તો તેને શૂળીએ ચડાવી દેવાશે.
રાજાએ આવી જાહેરાત કરી એના બીજા જ દિવસે સવારમાં મુલ્લા નસીરૂદ્દીન નગરના દરવાજે આવ્યા. રાજાના આદેશ પ્રમાણે તેમને નગરમાં પ્રવેશ આપતા પહેલા તેમની પૂછપરછ કરાઈ.
સૈનિક ટુકડીના વડાએ તેમને પૂછયું, "તમારું નામ શું છે?
મુલ્લાએ કહ્યું, "મુલ્લા નસીરુદ્દીન.
મુલ્લાને બીજો સવાલ પૂછાયો, "તમે ક્યાં જઈ રહ્યા છો?
મુલ્લા નસીરુદ્દીને ભોળપણ બતાવતા કહ્યું, "હું મારા રસ્તે જઈ રહ્યો છું.
સૈનિકોના વડાએ ત્રીજો સવાલ કર્યો, "શું કામે જઈ રહ્યા છો?
મુલ્લા નસીરુદ્દીને પોતાનો ચહેરો દયનીય બનાવીને કહ્યું, "શૂળીએ ચડવા માટે.
સૈનિકોના વડાએ કહ્યું, "હું તમારી વાત સાચી માનવા તૈયાર નથી.
મુલ્લા નસીરુદ્દીને કહ્યું, "કંઈ વાંધો નહીં. તમે એમ માનો છો કે હું ખોટું બોલું છું તો મને શૂળીએ ચડાવી દો.
સૈનિકોનો વડો ગૂંચવાઈ ગયો. તેણે કહ્યું, "તમે જુઠ્ઠું બોલવા માટે અમે તમને ફાંસીએ ચડાવી દઈએ તો તમે જે બોલ્યા છો એ સાચું સાબિત થઈ જાય!
કહેવાય છે કે મુલ્લા નસીરુદ્દીન જતે દહાડે એ નગરના રાજાની વિરુદ્ધ પબ્લિકને ઉશ્કેરીને પછી એ રાજાના સપોર્ટથી જ નવા શાસક બન્યા અને એ રાજાનો સપોર્ટ લેવાની પરવાનગી પણ તેમણે નગરની પ્રજા પાસેથી જ લીધી. એ પછી રાજા સળી કરે તો મુલ્લા નસીરુદ્દીન તેને પબ્લિકનો ડર બતાવે છે અને પબ્લિક કોઈ સવાલ ઉઠાવે તો મુલ્લા નસીરુદ્દીન તેને રાજાનો ડર બતાવે છે કે હું જઈશ તો આ પાછો આવશે, બોલો શું કરવું છે?
બીજી બાજુ રાજાએ જાહેરાત કરી દીધી કે નગરમાં પ્રવેશતા દરેક માણસને પ્રશ્ર્નો પૂછાશે અને જે સાચું બોલશે એને જ નગરમાં પ્રવેશ અપાશે. જો કોઈ જુઠ્ઠું બોલશે તો તેને શૂળીએ ચડાવી દેવાશે.
રાજાએ આવી જાહેરાત કરી એના બીજા જ દિવસે સવારમાં મુલ્લા નસીરૂદ્દીન નગરના દરવાજે આવ્યા. રાજાના આદેશ પ્રમાણે તેમને નગરમાં પ્રવેશ આપતા પહેલા તેમની પૂછપરછ કરાઈ.
સૈનિક ટુકડીના વડાએ તેમને પૂછયું, "તમારું નામ શું છે?
મુલ્લાએ કહ્યું, "મુલ્લા નસીરુદ્દીન.
મુલ્લાને બીજો સવાલ પૂછાયો, "તમે ક્યાં જઈ રહ્યા છો?
મુલ્લા નસીરુદ્દીને ભોળપણ બતાવતા કહ્યું, "હું મારા રસ્તે જઈ રહ્યો છું.
સૈનિકોના વડાએ ત્રીજો સવાલ કર્યો, "શું કામે જઈ રહ્યા છો?
મુલ્લા નસીરુદ્દીને પોતાનો ચહેરો દયનીય બનાવીને કહ્યું, "શૂળીએ ચડવા માટે.
સૈનિકોના વડાએ કહ્યું, "હું તમારી વાત સાચી માનવા તૈયાર નથી.
મુલ્લા નસીરુદ્દીને કહ્યું, "કંઈ વાંધો નહીં. તમે એમ માનો છો કે હું ખોટું બોલું છું તો મને શૂળીએ ચડાવી દો.
સૈનિકોનો વડો ગૂંચવાઈ ગયો. તેણે કહ્યું, "તમે જુઠ્ઠું બોલવા માટે અમે તમને ફાંસીએ ચડાવી દઈએ તો તમે જે બોલ્યા છો એ સાચું સાબિત થઈ જાય!
કહેવાય છે કે મુલ્લા નસીરુદ્દીન જતે દહાડે એ નગરના રાજાની વિરુદ્ધ પબ્લિકને ઉશ્કેરીને પછી એ રાજાના સપોર્ટથી જ નવા શાસક બન્યા અને એ રાજાનો સપોર્ટ લેવાની પરવાનગી પણ તેમણે નગરની પ્રજા પાસેથી જ લીધી. એ પછી રાજા સળી કરે તો મુલ્લા નસીરુદ્દીન તેને પબ્લિકનો ડર બતાવે છે અને પબ્લિક કોઈ સવાલ ઉઠાવે તો મુલ્લા નસીરુદ્દીન તેને રાજાનો ડર બતાવે છે કે હું જઈશ તો આ પાછો આવશે, બોલો શું કરવું છે?
No comments:
Post a Comment